17 januari 2019 - Blog

Het leed dat smartphoneverslaving heet

Anno 2019 heeft de smartphone ons in de houdgreep, zo lijkt het. Een constante stroom informatie houdt ons de gehele dag alert. Op plekken waar ook maar een fractie van ons geduld wordt gevraagd ‒ in de wachtkamer, in de rij voor de kassa, op het perron ‒ wordt de smartphone direct uit de broekzak gehaald. God verhoede dat we iets missen. Iedere digitale interactie wordt ‘beloond’ met korte momenten van voldoening, als nicotine voor de verstokte roker. Conditionering ligt op de loer, een vruchtbare voedingsbodem voor verslavingen. En die verslaving wint het steeds vaker van onze interesse voor ons lichamelijke en mentale welzijn.   

Blik op de weg, niet op de smartphone     
Een goed voorbeeld van fysieke risico’s is het gebruik van de smartphone in het verkeer. Door onze onstilbare honger naar informatieprikkels kijken we steeds vaker omlaag, in plaats van vooruit; fietsers en scooters die straal door rood rijden, de blik strak op het smartphonescherm gericht. De automobilist die denkt wel even een appje te kunnen sturen met 130 km per uur op de A2. De voetganger op het zebrapad die steeds vaker aan den lijve moet ondervinden dat voorrang hebben niet hetzelfde is als voorrang krijgen. Zomaar wat praktijkvoorbeelden die iedere dag opnieuw onnodig veel risico met zich meebrengen. Dat we daarbij onszelf en anderen in serieus gevaar brengen lijkt ons steeds minder te interesseren.

Let wel, bovenstaande voorbeelden zijn geen geluiden uit de onderbuik. Onderzoekscijfers van Deloitte uit 2018 onderschrijven deze trends; 49 procent van de fietsers blijkt de smartphone tijdens deelname aan het verkeer te gebruiken. In de groep jongeren tussen de 18 en 24 jaar is dit zelfs 75 procent. Van alle automobilisten is 38 procent regelmatig met zijn telefoon bezig, in plaats van met de verkeerssituatie. Even eerlijk: is het wel en wee van de kreupele hond van tante Toos het echt waard om dit soort levensgevaarlijke acties uit te halen?

Fysieke en mentale malaise  
Er verschijnen meer en meer onderzoeken (onder andere door de Universiteit van San Diego) waarin ons stijgende smartphonegebruik wordt gelinkt aan mentale klachten. Zo ervaar je door het intensieve en reactieve smartphonegebruik veel minder rust; je brein is immers onafgebroken gefixeerd op prikkels als gevolg van conditionering. Daardoor draait je grijze massa continu op piekspanning, wat je vatbaarder maakt voor stress.

De constante overload aan informatie kan zelfs leiden tot depressies en burn-outs. Reactiviteit leidt bovendien tot minder tijd en energie om zelf diep na te denken, en gaat ook nog eens ten koste van je creativiteit. En dan hebben we het nog niet eens over de pijnlijke nek- en rugklachten die je aan je gebogen houding kunt overhouden. Dat is het je allemaal toch niet waard?

Gewoon even helemaal niks
Per 1 juli 2019 geldt in heel Nederland een verbod op appen op de fiets. Leuk bedacht, maar natuurlijk amper na te leven. Naleving zou echter niet vanuit de letter der wet, maar het eigen gezonde verstand moeten komen. Want hoe je het ook wendt of keert, de hele dag bezig zijn met je smartphone is gewoon niet gezond. Je kunt écht wel even zonder al die notificaties, updates en apps. Ja, ook als je op kantoor bent. Laat je mobieltje gewoon wat vaker links liggen en herontdek hoe lekker het is om echt even onbereikbaar te zijn.  

Met vriendelijke groet,

Youri Jozee